Кандыдат бiялагiчных навук, дацэнт кафедры гісторыі і турызму.
Біяграфія
- У 1993г. з адзнакай скончыла Беларускі дзяржаўны універсітэт.
- У 1993-1996 гг. навучалася ў аспірантуры Інстытута мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фальклору Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі па спецыяльнасці “Антрапалогія”. У 2013г. абараніла кандыдацкую дысертацыю на тэму: “Фарміраванне антрапалагічных асаблівасцей насельніцтва Беларусі XI-XIX стагоддзяў (па дадзеных краніялогіі)”.
- З 1997г. выкладае ў Полацкім дзяржаўным універсітэце, займаецца навуковымі даследаваннямі ў галіне антрапалогіі.
- У 1998г. прайшла стажыроўку ва ўніверсітэце Манчэстар Метрапалітэн (Manchester Metropolitan University), Вялікабрытанія, у рамках праекта "Сістэмы кіравання праграмамі падрыхтоўкі магістраў". У 2000, 2003, 2005 гг. праходзіла навуковыя стажыроўкі ў Інстытуце Антрапалогіі ўніверсітэта ім. Адама Міцкевіча, Польшча, падчас якіх азнаёмілася з найноўшымі падыходамі і метадамі ў вывучэнні антрапалогіі старажытнага насельніцтва. Новыя методыкі былі выкарыстаны пры напісанні дысертацыйнага даследавання. У прыватнасці, упершыню ў беларускай антрапалагічнай навуцы быў выкарыстаны аналіз шкілетных індыкатараў стрэсу.
- Займаецца сістэматычным вывучэннем антрапалагічных матэрыялаў з тэрыторыі Полацка і Полацкай зямлі, калекцыя якіх штогод папаўняецца ў выніку раскопак полацкіх археолагаў. Супрацоўнічае з археолагамі Інстытута гісторыі Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі, Магілёўскага дзяржаўнага ўніверсітэта ім. А.А. Куляшова, Брэсцкага дзяржаўнага ўніверсітэта імя А.С. Пушкіна, Гродзенскага дзяржаўнага ўніверсітэта імя Янкі Купалы.
- З'яўляецца ініцыятарам заключэння дамовы аб супрацоўніцтве з Інстытутам этналогіі і антрапалогіі ім. М.М. Міклухі-Маклая Расійскай акадэміі навук, а таксама дамовы аб супрацоўніцтве з Інстытутам археалогіі Нацыянальнай акадэміі навук Украіны.
- З'яўляецца кіраўніком навуковага падзадання «Фарміраванне антрапалагічнага складу і адаптыўнага статусу насельніцтва Полацкага Падзвіння ў XI–ХIХ стст.», якое выконваецца ў рамках дзяржаўнай праграмы навуковых даследаванняў «Эканоміка і гуманітарнае развіццё беларускага грамадства».
- Выконвала абавязкі загадчыка кафедры гісторыі і турызму з 2015 па 2018 г.
В.А. Емяльянчык: «Мне падабаецца быць першапраходнікам і рабіць тое, што да мяне ніхто не рабіў!»
Навуковыя інтарэсы
Займаецца вывучэннем антрапалогіі старажытнага насельніцтва Беларусі. Даследуе паказчыкі смяротнасці, шкілетныя індыкатары стрэсу, дынаміку антрапалагічнага складу насельніцтва Беларусі на працягу XI-XIX стст.
Выкладаемыя дысцыпліны
- Гісторыя першабытнага грамадства
- Сацыяльна-культурная антрапалогія
- Гістарычная антрапалогія
- Гістарычная дэмаграфія
Бібліяграфія
Аўтар больш 70-ці навуковых публікацый, у тым ліку:
Раздзелы ў калектыўных манаграфіях
1. Полоцк: Полоцк и Полоцкое княжество (земля) в ІX–XІІІ вв., летопись древних слоев, Полоцк и его округа в XІV–XVІІІ вв., ремесло, денежное обращение и торговые связи Полоцка в средневековье (по данным археологии, нумизматики и письменных источников), культура и просвещение в средневековом Полоцке / О.Н.Левко [и др.]; редкол.: А.А.Коваленя (гл. ред.); науч. ред. О.Н.Левко; Нац. акад. наук Беларуси, Ин–т истории. – Минск: Беларус. навука, 2012.
2. Динамика адаптивной изменчивости населения Беларуси / Л.И. Тегако, О.В. Марфина, Г.В. Скриган, О.А. Емельянчик; под ред. Л.И. Тегако. – Минск: Беларуская навука, 2013.
3. Палеоантропология Беларуси / И.И. Саливон [и др.] ; науч. ред.: И.И. Саливон, С.В. Васильев ; Нац. Акад. Наук Беларуси, Ин-т истории. – Минск, Беларуская навука, 2015.
Артыкулы ў рэцэнзаваных навуковых выданнях
1. Концепция стресса и адаптации в исследованиях ископаемых популяций человека / О.А. Емельянчик // Вестн. Полоц. гос. ун-та. Сер. Е. Педагогические науки. – 2005. – № 5. – С. 166–170.
2. Антропоэкологическая характеристика населения города-замка Горы Великие (по краниологическим материалам конца XVI – середины XVIII в.) / О.А. Емельянчик // Вестн. Полоц. гос. ун-та. Сер. А. Гуманитарные науки. – 2005. – № 7. – С. 47–53.
3. Краниологическая характеристика материалов грунтового могильника XI–XIII вв. Дрисвяты-Пашевичи / О.А. Емельянчик // Вестн. Полоц. гос. ун-та. Сер. А. Гуманитарные науки. – 2006. – № 7. – С. 16–24.
4. Новые подходы в палеоантропологии: изучение анемического стресса в ископаемых популяциях с территории Беларуси / О.А. Емельянчик // Древности Беларуси в системе межкультурных связей / Материалы по археологии Беларуси. – 2006. – Вып. 11. – С. 202–207.
5. Праблемы і перспектывы палеадэмаграфічных даследаванняў у Беларусі / В.А. Емяльянчык // Гістарычна-археалагічны зборнік. – 2006. – № 21. – С. 146–152.
6. Вынікі антрапалагічнай экспертызы астэалагічных матэрыялаў з крыптаў Спаскай царквы Спаса-Ефрасіннеўскага манастыра / В.А. Емяльянчык // Гістарычна-археалагічны зборнік. – 2006. – № 21. – С. 224–228.
7. Возможности палеодемографической реконструкции в изучении различных хронологических групп населения с территории Беларуси / О.А. Емельянчик // Актуальные вопросы антропологии. Вып. 2. / Ин–т истории НАН Беларуси. – Минск: Право и экономика, 2008. – С. 295–301.
8. Население Полоцка XVII-XVIII вв. по данным антропологии (по материалам раскопок на полоцком городище) / О.А. Емельянчик, И.В. Кошкин // Вестн. Полоц. гос. ун-та. Сер. А. Гуманитарные науки. – 2009. – № 1. – С. 9–15.
9. Антропоэкологическая характеристика населения Полоцка XVII–XVIII вв. / О.А. Емельянчик // Весн. Віцебскага дзярж. ун-та. – 2010. – № 1 (55). – С. 12–18.
10. Краниологическая характеристика населения Полоцкой земли XI–XIV вв. по материалам курганных, грунтовых и жальничных погребений / О.А. Емельянчик // Актуальные вопросы антропологии. Вып. 5. / Ин-т истории НАН Беларуси. – Минск: Беларуская навука, 2010. – С. 238–250.
11. Смертность городского населения Беларуси XVII–XVIII вв. (по материалам погребений в Полоцке и Горах Великих) / О.А. Емельянчик // Актуальные вопросы антропологии. Вып. 5. / Ин-т истории НАН Беларуси. – Минск: Беларуская навука, 2010. – С. 251–266.
12. Анализ встречаемости скелетного индикатора анемии cribra orbitalia у населения Беларуси XI–XIX вв. / О.А. Емельянчик // Изв. Нац. акад. наук Беларуси. Сер. биол. наук. – 2010. – № 4. – С. 95–100.
13. Формирование антропологического состава населения Полоцкой земли в XІ–XІX вв. / И.И. Саливон, О.А. Емельянчик // Матэрыялы па археалогіі Беларусі. – 2011. – Вып. 29. – С. 19–29.
14. Комплексная антрапалагічная характарыстыка матэрыялаў пахаванняў XVІІ–XVІІІ стст. на полацкім гарадзішчы / В.А. Емяльянчык // Матэрыялы па археалогіі Беларусі. – 2011. – Вып. 29. – С. 199–203.
15. Структурные изменения черепа за последнее тысячелетие (XІ–XІX вв.) у сельского населения северной Беларуси / И.И. Саливон, О.А. Емельянчик // Весці БДПУ. Сер. 3. Фізіка. Матэматыка. Інфарматыка. Біялогія. Геаграфія. – 2012. – № 1 (71). – С. 33–38.
16. Анализ показателей смертности и частот встречаемости индикатора анемии сrіbra orbіtalіa у населения Гор Великих XVІІ – XVІІІ вв. (по данным краниологии) / О.А. Емельянчик // Весн. Мазырскага дзярж. ун-та імя І.П. Шамякіна. – 2012. – № 2 (35). – С. 13–20.
17. Комплексное антропологическое исследование материалов из погребений XVII–XVIII вв. при монастыре бернардинцев в Минске / О.А. Емельянчик // Актуальные вопросы антропологии. Вып. 7. / Ин-т истории НАН Беларуси. – Минск: Беларуская навука, 2012. – С. 168–182.
18. Комплексная антропологическая характеристика населения, оставившего погребения XVІ–XVІІІ вв. у д. Коматово (Гродненский р-н Гродненской обл.) / О.А. Емельянчик // Актуальные вопросы антропологии. Вып. 9. / Институт истории НАН Беларуси. – Минск: «Беларуская навука», 2014. – C. 32–44.
19. Антропологические исследования материалов погребений из курганного могильника «Восход» (Могилевский район Могилевской области) / О.А. Емельянчик // Актуальные вопросы антропологии – 2015. – Вып. 10. – С. 43–53.
20. Изучение остеологических материалов из городских погребений с территории Беларуси / О.В. Марфина, О.А. Емельянчик // Вестн. Полоцкого гос. ун-та. Сер. А, гуманитарные науки. – 2017. – № 9. – С. 23–27.
21. Формирование городского населения Беларуси XI–XVIII вв. по данным антропологии / И.И. Саливон, О.В. Марфина, О.А. Емельянчик // Вестник Фонда фундаментальных исследований. – 2017. – № 3. – С. 84–100.
22. Смертность сельского населения Беларуси XI–XIX вв. (по данным палеодемографии и исторической демографии) / О.А. Емельянчик // Актуальные вопросы антропологии – 2017. – Вып. 12. – С. 20–33.
23. Краниологическая характеристика материалов погребений с территории Нижнего Замка в Полоцке / О.А. Емельянчик, В.А. Шипилло // Вестн. Полоцкого гос. ун-та. Сер. А, гуманитарные науки. – 2018. – № 1 – C. 18–23.
24. Кладбище бернардинского костёла и монастыря в городе Минске (основные результаты археологического и антропологического изучения) // МАБ. Вып 29. Даследаванні пахавальных і пасяленчых помнікаў эпохі сярэдневякоўя і Новага часу на тэрыторыі Беларусі і суседніх краін. – Мн.. “Беларуская навука”, 2018 – С. 48–58.
25. Могілкі на стрэлцы Ніжняга замка ў Полацку / Д.У. Дук, В.А. Емяльянчык, А.Л. Коц // МАБ. Вып. 29. Даследаванні пахавальных і пасяленчых помнікаў эпохі сярэдневякоўя і Новага часу на тэрыторыі Беларусі і суседніх краін. – Мн.. “Беларуская навука”, 2018. – С. 171–182.
26. Антропологическая характеристика средневекового населения Полоцка (по материалам погребений XIII–XIV вв.) / О.А. Емельянчик // Актуальные вопросы антропологии – 2019. – Вып. 14. – С. 80–93
Артыкулы ў навуковых выданнях
1. Родовая каплица Ожешков / А. Башков, О. Емельянчик // Матеріали і дослідження з археології Прикарпаття і Волині. – 2010. – Вип. 14. – Львів: Ін–т Українознавства ім. Крип’якевіча НАН Україны. –– С. 339–344.
2. Антропологический состав средневекового сельского населения Полоцкой земли по данным краниологии / О.А. Емельянчик // Вестник антропологии. Научный альманах. Вып. 22. / Ин-т этнологии и антропологии им. Н.Н. Миклухо-Маклая РАН. – М.: Оргсервис., 2013. – С. 161-173.
3. The Population of Polotsk in the 17-18th Centuries According to Anthropological Data / S.B. Borutskaya, S.V. Vasilyev, V.A. Yemialyanchyk // International Journal of Anthropology. – 2015. – Vol. 30, №.1 – P. 27–42.
4. The Urban Population of Belarus in the 11th-19th Centuries: Craniological Characteristics / I. Salivon, V.A. Yemialyanchyk // International Journal of Anthropology. – 2015. – Vol. 30 – №. 3-4 – P. 177-182.
Матэрыялы канферэнцый
1. Антрапалагічныя аспекты славянізацыі Беларускага Падзвіння (да пастаноўкі праблемы) / В. Емяльянчык // Гісторыя і археалогія Полацка і Полацкай зямлі: матэрыялы ІІІ Міжнар. канф., Полацк, 21–23 красавіка 1997 г. / Міністэрства адукацыі РБ, Міністэрства культуры РБ…; склад.: Т.А. Джумантаева. – Полацк, 1998. – С.100–107.
2. Методы изучения стресса в палеоантропологических исследованиях / О.А. Емельянчик // Антропология на рубеже веков: материалы ІX Междунар. науч.-практ. конф. «Экология человека в постчернобыльский период», Минск, 25-28 сент. 2001 г. / БРФФИ, Международный научно-учебный центр «Валеологическая антропология»; науч. ред. Л.И. Тегако. – Минск, 2002. – С. 227–232.
3. К проблеме исследования экологических стрессов на палеоантропологических материалах (crіbra orbіtalіa в сельских популяциях XVІІІ–XІX веков с территории Беларуси) / О.А. Емельянчик // Антропология на рубеже веков: материалы ІX Междунар. науч.-практ. конф. «Экология человека в постчернобыльский период», Минск, 25-28 сент. 2001 г. / БРФФИ, Международный научно-учебный центр «Валеологическая антропология»; науч. ред. Л.И. Тегако. – Минск, 2002. – С. 232-237.
4. Комплексная антрапалагічная характарыстыка насельніцтва Полацкай зямлі Х-ХІІІ стст. (па дадзеным краніялогіі) / В.А. Емяльянчык // Гісторыя і археалогія Полацка і Полацкай зямлі: матэрыялы ІV Міжн. навук. канф., Полацк, 23-24 кастр. 2002 г. / Міністэрства культуры РБ, Ін-т гісторыі НАН Беларусі, НПГКМЗ; укладальнік Т.А. Джумантаева. – Полацк, 2003. – С. 122-130.
5. Cribra orbitalia как маркер анемического стресса в исследованиях ископаемых популяций с территории Беларуси / О.А. Емельянчик // Актуальные вопр. антропологии: материалы Межд. науч.-практ. конф. «Генетические и морфологические маркеры в антропологии, криминалистике и медицине», Минск, 15-17 июня 2005 г. / НАН Беларуси; ред.: В.Г. Гавриленко. – Минск, 2006. – С. 177–184.
6. Жанчына ў традыцыйным беларускім грамадстве: культурна–антрапалагічны аспект / В.А. Емяльянчык // Гендер и проблемы коммуникативного поведения: Сб. материалов Третьей Междунар. науч. конф., Полоцк, 1–2 ноября 2007 г. / Министерство образования РБ, УО “ПГУ”; редкол.: А.А. Гугнин [и др.]. – Полоцк: ПГУ, 2007. – С. 79–82.
7. Антрапалогія двух грунтовых могільнікаў курганнага перыяду (да пытання аб этнічнай сітуацыі на тэрыторыі Полацкай зямлі ў Х–ХІІІ стст.) / В.А. Емяльянчык // Гісторыя і археалогія Полацка і Полацкай зямлі: матэрыялы V Міжнар. канф., Полацк, 24–25 кастрычніка 2007 г. Т. 2 / Міністэрства культуры РБ, НПГКМЗ… – Полацк: НПГКМЗ, 2009. – С 14–21.
8. Вынікі антрапалагічных даследаванняў на тэрыторыі Беларускага Падзвіння ў 1998–2008 гг. / В.А. Емяльянчык // Беларускае Падзвінне: вопыт, методыка і вынікі палявых даследаванняў (да 80-годдзя пачатку археалагічных раскопак у г. Полацку): зб. навук. прац рэсп. навук.-практ. семінара, Полацк, 20-21 лістап. 2008 г. / пад агульн. рэд. Д.У. Дука, У.А. Лобача. – Наваполацк, 2009. – С. 30-37.
9. Новые материалы к антропологическому изучению населения Полоцка XVІІ – XVІІІ вв. / О.А. Емельянчик // Беларускае Падзвінне: вопыт, методыка і вынікі палявых і міждысцыплінарных даследаванняў : зб. навук. прац міжнар. рэсп. навук.–практ. канф., Полацк, 21–23 красав. 2011 г.: у 2 ч. Ч. 1 / Полацкі дзярж. ун–т; пад агульн. рэд. Д.У. Дука, У.А. Лобача. – Наваполацк, 2011. – С. 14–21.
10. Новыя матэрыялы па антрапалогіі вясковага насельніцтва Полацкай зямлі XІV – XVІ стст. / В.А. Емяльянчык // Полацк у гісторыі і культуры Еўропы : матэрыялы Міжнар. навук. канф., Полацк, 22-23 мая 2012 г. / Нац. акад. навук Беларуси, Ін–т гісторыі, Полацкі дзярж. ун–т; рэдкал.: А.А. Каваленя [і інш.] ; навук. рэд., уклад. В.М. Ляўко. – Мінск, 2012. – С. 149–157.
11. Экалагічныя падыходы ў вывучэнні старажытнага насельніцтва Беларускага Падзвіння / В.А. Емяльянчык // Беларускае Падзвінне: вопыт, методыка і вынікі палявых і міждысцыплінарных даследаванняў : зб. навук. артыкулаў ІІ міжнар. навук. канф., Полацк, 17–18 красавіка 2014 г.: у 2 ч. Ч. 1 / Полацкі дзярж. ун-т; пад агульн. рэд. Д.У. Дука, У.А. Лобача, С.А. Шыдлоўскага. – Наваполацк, 2014. – С. 122–127.
12. Антропологические исследования материалов погребений при Спасо-Преображенской церкви Спасо-Ефросиниевского монастыря в Полоцке / О.А. Емельянчик // Беларускае Падзвінне: вопыт, методыка і вынікі палявых і міждысцыплінарных даследаванняў : зб. навук. артыкулаў ІІІ міжнар. навук. канф., Полацк, 14–15 красавіка 2016 г.: у 2 ч. Ч. 1 / Полацкі дзярж. ун-т; пад агульн. рэд. Д.У. Дука, У.А. Лобача, А.І.Корсак. – Наваполацк, 2016. – С. 140–146.
13. Новые материалы к антропологии населения, оставившего погребения при Спасо-Преображенском храме Спасо-Ефросиниевского монастыря в Полоцке (по материалам раскопок 2017 г.) / О.А. Емельянчик // Беларускае Падзвінне: вопыт, методыка і вынікі палявых і міждысцыплінарных даследаванняў : зб. навук. артыкулаў ІV Міжнар. навук. канф., Полацк, 19–20 красавіка 2018 г.: у 2 ч. Ч. 1 / Полацкі дзярж. ун-т; пад агульн. рэд. У.А. Лобача, А.І.Корсак. – Наваполацк, 2018. – С. 157–168.
14. Новыя матэрыялы да антрапалогіі сярэднявечнага насельніцтва Полацка / В.А. Емяльянчык // Гісторыя і археалогія Полацка і Полацкай зямлі: матэрыялы VІІ Міжнар. навуковай канферэнцыі, Полацк, 1–2 лістапада 2017 г. / уклад. Т.У. Явіч. – Полацк: Полацкае кніжнае выдавецтва, 2019. – С. 83–92.
ВМК “Гісторыя першабытнага грамадства”Вольны час
Са студэнцкіх часоў В.А. Емяльянчык займаецца вывучэннем аўтэнтычнай спеўнай традыцыі беларусаў. Адна з заснавальніц і ўдзельніца фальклорнай групы “ГУДА” (Мінск).
Кіраўнік студэнцкай фальклорнай групы “Варган”.
